✍🏻سياست انطباقي coping / سياست سازگاري adaptive
#واژهگزيني
معادل مناسب براي coping policy and adaptive policy ؟
معادل مناسب براي coping strategies ؟
در متون فارسی، بهجز کسانی که در ترجمه احتیاط کرده و اصطلاح «راهبردهای کوپینگ» را استفاده کرده اند، برخی هم واژه «راهبردهای مقابلهای» را معادل گرفتهاند که ترجمه دقیقی نیست بهخصوص برای متون سياستگذاري. از طرفی، پیداکردن معادل مناسب برای اینگونه واژگان عمیق علمی و درعینحال جدید برای ادبیات نوپای سیاستگذاری عمومی در ایران، آسان نیست.
بار معنایی این مفهوم در متن سیاستگذاری عمومی، حاکی از نوعی مواجهشدن، دست و پنجه نرم كردن و كنار آمدن با مسئله است که همراه با پذیرش واقعیت، مدارا، انعطافپذیری،و تطبیق با شرایط در جهت کنترلپیداکردن بر شرایط در کوتاه مدت است؛ هدف این نوع استراتژیها حفظ بقاء است، مثل استراتژيهاي «فاصلهگذاري اجتماعي» و قرنطینه خانگی يا استراتژي خودجوش «در خانه بمانيم» در ايام پاندمي كرونا تا شتاب انتشار ویروس در جامعه گرفته شود و مراکز بهداشتی و درمانی دچار فروپاشی نشود.! يا مثل ارتشی که در مقابل هجوم غافلگیرانه دشمن دست به عقبنشینی تاکتیکی میزند تا هم از تلفات بیشتر اجتناب شود و هم بهاصطلاح «زمین بدهد و زمان بخرد» و سپس برای مرحله مقابله با دشمن آماده شود.
پس، کوپینگکردن، مقابلهکردن نیست، دفاعکردن هم نیست؛ بلکه صرفاً انتخابهایی کوتاه مدت است که به نیت حفظ بقاء انجام میشود.
شایان ذکر است این اصطلاح که از علوم روانشناختی وارد ادبیات سیاستگذاری عمومی شده است، در متون روانشناسی هم، اشاره به راهبردهای تثبیتکننده دارد که میتواند به افراد در حفظ سازگاری روانی اجتماعی و مدیریت احساسات دردناکشان در دورههای استرسزا و مواجهه با ضربات روحی، کمک کند؛ این تلاش های شناختی و رفتاری برای کاهش و تخفیف شرایط استرسزا و حفظ سلامت عاطفی مؤثر است. یک تمثیل معمول برای معرفی اینگونه راهبردها هم، اشاره به انتخابها و راهبردهایی است که انسانهاو جوامع انساني در شرایط مواجهه با مرگ عزیزانشان و شوکهایی از این دست به کار میگیرند كه هم جنبه دروني رواني دارد و هم جنبه آداب و رسوم فرهنگي.
با این توضیحات، به نظر میرسد ترجمه کوپینگ به «راهبردهاي كنار آمدن با..» يا بهتر است بگوييم «راهبردهای انطباقی» مناسب باشد و تا حدود زیادی بتواند از عهده بار معنایی آن برآید؛ بدینترتیب که در ساحت سیاستگذاری عمومی، علیرغم تعهدات شعاری رهبران سیاسی به حل مشکلات بزرگ و نوظهور، در عمل، تمرکز معمول حکومت مدرن بر «انطباق» است و اینگونه است که در مواجهه با بحرانها و مسائل پیچیده و احتمال تکرار خطرات و شوکهای خطرناک، عمده تمرکز سیاستگذاریها معطوف به تقویت تابآوری و کسب آمادگی، ایجاد ظرفیتهای سازگاری، فرصتهای یادگیری، مدیریت ارزشهای رقابتی، کاهش و مدیریت خطرات آسیبزا و... میشود.
این نوع مواجهه انطباقی با مشکلات پیچیده، بزرگ، نهفته و راهحلگریز، انتخاب معقولی برای رهبران و مدیران به نظر میرسند. گرچه، این راهبردها نزد کسانی که حامی تغییرات یکپارچه و انقلابی دگرگونکننده هستند، بسیار حداقلی و محافظهکارانه به نظر میرسند اما، عملیبودن آنها بهصورتی گسترده مشهود است و بهخوبی با سایر فرآیندهای نوآورانه سازگار میشوند.
در مقام مقایسه با راهبردهای سازگاري Adaptive strategy ، راهبردهای انطباقی coping strategies، راهبردهایی کوتاه مدت و فوری هستند که در پی حفظ بقاء و تابآوردن سیستم در مقابل شوکهای خطرناک هستند. تمایزات راهبردهای انطباقی و راهبردهای سازگاری در زیر خلاصه شده است:
راهبردهای انطباقی | راهبردهای سازگاری | |
هدف | حفظ بقاء، بازیابی ثبات و تحدید بحران | مدیریت پایدار سیستم های اجتماعی-اکولوژیکی |
افق زمانی | کوتاه مدت، فوری | بلندمدت، دگرگونی و تکامل در طی چندین نسل |
تداوم | موقتی است | یک فرآیند مداوم است |
محرک | فقدان انتخاب های بدیل سیاستی | متمرکز بر یافتن انتخاب های بدیل سیاستی |
نوع پاسخ | واکنشی، فرصت طلبانه | آینده نگرانه، پیش کنشانه، برنامه ریزی شده |
یادگیری | محدود، از طریق نوآوری و تجربه شخصی | گسترده، از طریق تبادل دانش، انتقال بین نسلی، و بهبود نهادی |
توضيحات تكميلي:
تفاوت بین سیاستهای سازگاری (adaptive) و انطباقي (coping) را میتوان از طریق تعاریف، ویژگیها و کاربردهای آنها، بهویژه در زمینه مدیریت استرس و سازگاری با چالشها، درک کرد.
تعاریف
سیاست انطباقي (Coping Policy): انطباقي به واکنشها و استراتژیهای فوری اشاره دارد که برای مدیریت و تحمل موقعیتهای استرسزا استفاده میشود. این استراتژیها معمولاً واکنشی هستند و بر روی تسکین کوتاهمدت استرسورها تمرکز دارند بدون اینکه لزوماً به علل ریشهای آنها پرداخته شود. استراتژیهای انطباقيای میتوانند هم عملکردی (سازگار) و هم غیرعملکردی (غیرسازگار) باشند و عمدتاً به مدیریت تأثیرات عاطفی و روانی استرس مربوط میشوند.
سیاست سازگاری (Adaptive Policy): استراتژیهای سازگاری به تغییرات و تعدیلات بلندمدت اشاره دارند که برای پاسخ بهتر به چالشهای جاری یا پیشبینیشده انجام میشوند. این استراتژیها پیشگیرانه هستند و بر روی راهحلهای پایدار تمرکز دارند که به افزایش تابآوری و بهبود عملکرد کلی در مواجهه با استرسورها کمک میکنند. سیاستهای سازگاری به دنبال تغییر رفتارها و محیطها به گونهای هستند که نتایج بهتری را در طول زمان به همراه داشته باشند.
تفاوتهای کلیدی
دوره زمانی:
انطباقي: پاسخهای کوتاهمدت و فوری به استرس.
سازگاری: استراتژیهای بلندمدت که در طول زمان حفظ میشوند.
تمرکز:
انطباقي: معمولاً به سمت بقا و مدیریت استرسهای موجود متمایل است.
سازگاری: به دنبال تأمین معیشت بلندمدت و کاهش آسیبپذیری در برابر استرسهای آینده است.
فرآیند:
انطباقي: معمولاً تلاشی یکباره یا پراکنده است که ممکن است مداوم نباشد.
سازگاری: شامل فرآیندهای مداوم یادگیری، برنامهریزی و تنظیم به شرایط جدید است.
مدیریت منابع:
انطباقي: ممکن است منابع را تخریب کند یا به آسیبپذیریهای بیشتر منجر شود اگر به طور مفرط به آن اتکا شود.
سازگاری: به طور مؤثر و پایدار از منابع استفاده میکند و تابآوری را ترویج میدهد.
انگیزه:
انطباقي: معمولاً ناشی از بحرانهای فوری و کمبود گزینههای دیگر است.
سازگاری: ناشی از دوراندیشی و تمایل به ایجاد گزینههای قابل اجرا برای آینده است.
پیامدهای عملی:
درک تفاوت بین استراتژیهای انطباقيای و سازگاری بسیار مهم است، بهویژه در زمینههایی مانند سازگاری با تغییرات آب و هوایی، مدیریت ریسک بلایا و مدیریت استرس شخصی. به عنوان مثال، اتکا به طور کامل به مکانیزمهای انطباقيای ممکن است تسکین موقتی فراهم کند اما میتواند ظرفیت سازگاری آینده را تضعیف کند. در مقابل، استراتژیهای سازگاری میتوانند به راهحلهای پایدار و مؤثری منجر شوند که تابآوری را افزایش داده و آسیبپذیری در برابر استرسورها را کاهش دهند.
سپاس الطاف بیکران و عنایات علی الدّوام حضرت حق: باشد که خدای مهربان افتادگیم بخشد به میوه کمال علم. (بهار 1387)