کدام یک درست است؛ سیاستگذاری یا سیاستگزاری؟

دکتر ابوالحسن نجفی در کتاب ماندگار «غلط ننویسیم» یادداشتی در این خصوص تحریر کرده است. دکتر ابوالحسن نجفی از شناخته شده ترین مترجمان و ادیبان معاصر فارسی است:

گذاشتن/گزاردن:
عده‌ای گمان می‌کنند که اگر گذاشتن دلالت بر عملی عینی و ملموس نکند یا، به بیان دیگر، اگر مفعول آن جسم نباشد، باید با حرف “ز” نوشته شود. مثلا قانون یا بدعت یا بنیان چون جسم عینی و ملموسی نیست در ترکیب با این فعل لابد می‌شود قانونگزار یا بدعتگزار یا بنیانگزار. این تصور نادرست در وهله‌ی نخست ناشی از خلط معنای حقیقی و معنای مجازی گذاشتن و در وهله‌ی بعد ناشی از خلط معنای این فعل با معنای گزاردن است. گذاشتن، در معنای حقیقی کلمه، «قرار دادن به طور عینی و مشهود» است، مثلا: “لیوان را روی میز می‌گذارم». اما گذاشتن مجازا به معنای «قرار دادن، وضع کردن، تاسیس کردن» است و چون مقصود از قانونگذار کسی است که قانون را وضع و بنا می‌کند ( و نه فرضا کسی که قانون را اجرا می‌کند.) باید به همین صورت، یعنی با حرف «ذ» نوشته شود. همچنین است قانونگذاری به معنای «وضع قوانین»، چنانکه می گویند: «مجلس قانونگذاری». بنابراین نوشتن این دو کلمه به صورت قانونگزار و قانونگزاری غلط است. و نیز بدعتگذار کسی است که بدعت را وضع و تأسیس می کند (و نه فرضاَ کسی که بدعت را اجرا می کند) و بنابراین با حرف «ذ» نوشته می شود. ایضاً بنیانگذار، به معنای «مؤسس» کسی است که بنای کاری را یا مؤسسه ای را می گذارد و نوشتن آن با حرف «ز» غلط است.

منبع: نجفی، ابوالحسن. (۱۳۷۰). غلط ننویسیم، فرهنگ دشواری های زبان فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

نابراین، سیاست گذاری یعنی جعل، وضع یا ساختن سیاست؛ در نتیجه، املای این واژه ها با «گزاردن» درست نیست زیرا همان گونه که به درستی گفته شد گزاردن به معنای به جا آوردن و ادا کردن است. از این رومی­توان گفت که واژه سیاست گذاری به کل فرایند وضع و شکل گیری یک سیاست و سیاستگزاری به اجرای سیاست و انجام آن اشاره دارد.

پس:

سیاستگذاری عمومی درست است نه سیاستگزاری عمومی

سیاستگذاری سلامت درست است نه سیاستگزاری سلامت

و …