ره‏يافت عيني(سیاستگذاری مبتنی بر شواهد)

در اين ره‏يافت ادعا بر آن است كه مي‏توان براي مسايل، مشكلات و معضلات عمومی راه‌حلي عيني و «علمي» و فارغ از منافع يا مضراتي كه عايد گروه‏ها مي‏شود، ارايه نمود.

ره‏يافت علمي تلاش خود را صرف استانداردكردن كار، يعني پيداكردن بهترين راه انجام كار و نظارت و كنترل دقيق براي حفظ و تحقق اين استاندارد‏ها مي‏نمايد. به همين دليل مطالعه زمان و حركت براي دست‏يابي به استانداردها و سازمان‏دهي ساختارها به شكل وظيفه‏هاي مشخص سازماني از عناصر اصلي مديريت و سياست‌گذاري عيني(سیاستگذاری مبتنی بر شواهد) به شمار مي‏رود.

برطبق الگوي سنتي «يك بهترين راه» براي اداره‌كردن وجود دارد، كه تحقق آن از طريق تئوري‏هاي بوروكراسي و مديريت علمي، امكان‏‏پذير است. رويكرد وظيفه‏اي متعلق به «گيوليك» و مديريت علمي متعلق به «تيلور» از مظاهر مشهور نظريه‏پردازي «يك بهترين راه» هستند. به عبارت ديگر، در روش‌شناختي آن‏ها چند راه علاج ساده براي هر اوضاع و احوالي مورد استفاده قرار مي‏گرفت.  (هيوز، 1377)

اين ره‏يافت بر اين فرض استوار است كه توسعه علم به كاهش نقش ايدئولوژي‏ها در سياست‌گذاري عمومي منجر شده است. دولت‏ها مي‏كوشند تا كارآمدي خود را در تأمين اهداف عمومی با استفاده از ابزارهاي علمي نشان دهند، چرا كه كارآمدي دستگاه سياست‌گذاري يك كشور، در تأمين نيازهاي عمومی شهروندان، يكي از مباني مشروعيت دولت‏هاي مدرن است. اين سخن اگر در برخي از حوزه‏هاي علوم درست باشد، در حيطه‏ي فرهنگ و علوم اجتماعي به صورت قابل توجهي نسبت به آن ترديد داشته‏اند. هنوز بشر راهي طولاني براي شناخت دقيق روابط علي و معلولي حاكم بر جامعه در پيش دارد. عمده‏ترين دليل اين امر تنوع، تكثر و پيچيدگي مكانيسم تأثيرگذاري متغيرهاي مستقل در حوزه اجتماعی است، كه سياست‏گذار و پژوهشگر سياست‌گذاري را به احتياط فراوان وابستگي به گرايش‏هاي پوزيتيويستي وامي‏دارد.

«روش علمي» در سياست‌گذاري مي‏تواند به نوعي نقض غرض منجر شود. ماهيت سياست‌گذاري عمومی اغلب ارزشي و هنجاري است. چرا كه در پي تحقق اهداف و مقاصد بازيگران سياسي و دست‏اندركاران ديوان‏سالاري دولتي است. اين اهداف در يك فضاي «علمي» شكل نمي‏گيرند و لزوماً آميخته به اغراض و آرمان‏ها و ايدئولوژي‏ها هستند كه گاه در تضاد با يافته‏هاي «علمي» مي‏باشند.

 

منبع:

 کتاب روش سیاستگذاری فرهنگی . دکتر اشتریان